6. Sociaal domein

Sociaal domein

Terug naar navigatie - 6. Sociaal domein - Sociaal domein

Dit programma gaat over de activiteiten die de gemeente Land van Cuijk onderneemt om haar inwoners in staat te stellen zo gezond, prettig, lang en zelfstandig mogelijk te kunnen leven en wonen en mee te doen in de samenleving. Onze activiteiten zijn gericht op zowel individuele inwoners, als op de samenleving als geheel. Het programma omvat de preventie (leefbaarheid en jeugd), de zorg (Wmo en jeugd) en participatie (inkomensvoorziening).

Wat mag het kosten?

Terug naar navigatie - 6. Sociaal domein - Wat mag het kosten?
Bedragen x €1.000
Exploitatie Realisatie 2024 Begroting 2025 Begroting 2026 Begroting 2027 Begroting 2028 Begroting 2029
Lasten
6. SOCIAAL DOMEIN
6.1 LEEFBAARHEID -26.977 -12.637 -14.266 -14.394 -14.842 -14.923
6.2 INKOMENSVOORZIENING -27.297 -28.837 -29.943 -29.809 -29.676 -29.676
6.3 WERK EN ACTIVERING -21.123 -21.588 -21.599 -20.476 -19.983 -19.171
6.4 JEUGD -35.921 -41.823 -41.883 -39.802 -39.515 -39.516
6.5 MAATSCHAPPELIJKE ONDERSTEUNING -28.504 -29.783 -32.392 -32.632 -31.937 -30.123
6.6 GEZONDHEIDSZORG -4.924 -8.454 -5.277 -4.455 -4.455 -4.455
Totaal 6. SOCIAAL DOMEIN -144.747 -143.121 -145.361 -141.569 -140.409 -137.864
Baten
6. SOCIAAL DOMEIN
6.1 LEEFBAARHEID 17.689 1.966 1.719 1.476 1.771 1.771
6.2 INKOMENSVOORZIENING 22.568 23.613 23.447 23.447 23.447 23.447
6.3 WERK EN ACTIVERING 1.371 1.879 1.879 1.879 1.879 1.879
6.4 JEUGD 1.484 1.568 2.081 0 1.099 1.096
6.5 MAATSCHAPPELIJKE ONDERSTEUNING 2.843 2.831 3.950 5.081 4.386 2.572
6.6 GEZONDHEIDSZORG 1.170 4.129 822 0 0 0
Totaal 6. SOCIAAL DOMEIN 47.124 35.987 33.898 31.883 32.581 30.764

6.1 Leefbaarheid

Leefbaarheid

Terug naar navigatie - 6.1 Leefbaarheid - Leefbaarheid

In dit beleidsveld houden we ons bezig met burgerparticipatie, Wmo, sociaal en cultureel werk, buurt en clubhuizen, accommodaties, collectief aanvullend vervoer, mantelzorg, ouderenbeleid, jeugdbeleid, wijk- en dorpsraden, vreemdelingen- en kinderopvang.

Wat willen we bereiken?

Terug naar navigatie - 6.1 Leefbaarheid - Wat willen we bereiken?

6.1.1 Een sterke basis voor iedereen

Terug naar navigatie - 6.1 Leefbaarheid - Wat willen we bereiken? - 6.1.1 Een sterke basis voor iedereen

Omschrijving (toelichting)

Een sterke basis voor iedereen maakt inwoners minder afhankelijk van ondersteuning en zorg. Het is belangrijk dat inwoners zich bewust zijn van de eigen mogelijkheden om te werken aan de mentale en fysieke gezondheid. We blijven onze inwoners wijzen op de regie en verantwoordelijkheid voor hun eigen welzijn en gezondheid. We kennen al een breed aanbod op het gebied van zorg, gezondheid, welzijn, sport en ontspanning. Daarom blijven we inzetten op goede en toegankelijke voorzieningen, met een aanbod dat ook in de toekomst aansluit op de omvang, behoefte en demografie van onze gemeente. 

Kwaliteit (toelichting)

We zorgen voor een sterk welzijnsaanbod voor volwassenen dat aansluit bij de behoeftes. We zetten in op gezondheidspreventie en bewustwording met als doel om de eigen kracht en sociale cohesie van inwoners te versterken en daarmee de ondersteuningsbehoefte te verminderen.  In 2026 willen we dat het aantal laagdrempelige punten voor ontmoeting (zoals huiskamervoorzieningen) in de gemeente verder zal toenemen met tenminste drie stuks. 

Wat gaan we daarvoor doen?

6.2 Inkomensvoorziening

Wat willen we bereiken?

Terug naar navigatie - 6.2 Inkomensvoorziening - Wat willen we bereiken?

6.2.1 Een alternatief voor collectieve zorgverzekering voor minima.

Terug naar navigatie - 6.2 Inkomensvoorziening - Wat willen we bereiken? - 6.2.1 Een alternatief voor collectieve zorgverzekering voor minima.

Omschrijving (toelichting)

Uit eerder onderzoek in 2025 komt naar voren dat de collectieve zorgverzekering voor minima in zijn huidige vorm mogelijk niet meer de meest passende ondersteuning biedt voor minima om hen te beschermen tegen hoge zorgkosten en om schulden te voorkomen. De gemeentezorgpolis biedt in zijn huidige vorm te weinig mogelijkheden voor maatwerk en brengt een relatief hoge maandpremie met zich mee. In 2025 zijn al verschillende alternatieve scenario’s onderzocht en deze worden in 2026 nog verder uitgewerkt om  in 2027 een alternatief aan inwoners met een minimuminkomen te bieden. 

Kwaliteit (toelichting)

Begin 2026 zal de raad uitgebreid worden geïnformeerd  over het vervolg van de collectieve zorgverzekering.  Uiteindelijke gemeentelijke besluitvorming over de mogelijke invoering van een alternatief voor de gemeentepolis is afgerond in het laatste kwartaal van 2026.  

Wat gaan we daarvoor doen?

6.2.2 Gedeeltelijk zelfstandig uitvoeren van Schuldhulpverlening

Terug naar navigatie - 6.2 Inkomensvoorziening - Wat willen we bereiken? - 6.2.2 Gedeeltelijk zelfstandig uitvoeren van Schuldhulpverlening

Omschrijving (toelichting)

De gemeenteraad heeft in 2025 middelen beschikbaar gesteld voor de opstart om schuldhulpverlening gedeeltelijk zelf uit te voeren in Land van Cuijk. Op dit moment is de uitvoering hiervoor extern belegd bij de Verdergroep. Het gedeeltelijk zelf uitvoeren van deze ondersteuning (fase 1) aan onze inwoners moet leiden tot een kwaliteitsverbetering waarbij principes als laagdrempelig, integraal en nabijheid centraal staan. De schuldregeling zelf (het technische gedeelte in fase 2) kan in dit scenario worden uitgevoerd door een externe partij. 

 

Kwaliteit (toelichting)

We gaan inzetten op verbetering van het Klantcontact en de samenwerking met lokale partners. We verbeteren de toegang tot schuldhulpverlening en we voorkomen dat inwoners afhaken in het traject.

Wat gaan we daarvoor doen?

6.3 Werk en activering

Wat willen we bereiken?

Terug naar navigatie - 6.3 Werk en activering - Wat willen we bereiken?

6.3.1 Herijking Partnership IBN

Terug naar navigatie - 6.3 Werk en activering - Wat willen we bereiken? - 6.3.1 Herijking Partnership IBN

Omschrijving (toelichting)

Een visie over de toekomst van het partnership gemeenten-IBN ontwikkelen:

Na de herijking Partnership IBN is nu middels bestuurlijke opdracht een opdracht aan de IBN en de betrokken zes gemeenten geformuleerd om tot een gezamenlijke Toekomstvisie Partnership IBN-Gemeenten te komen.

Kwaliteit (toelichting)

Door in te zetten op een meer integrale aanpak en meer tijd om in te kunnen zetten op niet enkel de inwoner maar ook op zijn omgeving (o.a. gezin) zijn we er zeker van dat dit zal leiden tot meer plaatsingen in banen. Hiervoor zijn meer middelen voor een realistische uitvoering van de taken nodig op uitvoeringsniveau.

Wat gaan we daarvoor doen?

6.4 Jeugd

Jeugd

Terug naar navigatie - 6.4 Jeugd - Jeugd

Dit beleidsproduct bestaat uit ons beleid Kansrijk Opgroeien, waarbij we ons richten op het geheel aan aspecten waar onze jeugd mee te maken heeft. Dit is ook deels opgenomen onder het programma onderwijsbeleid (4.1). Preventie en jeugdzorg maken hier nadrukkelijk onderdeel van uit. 

Wat willen we bereiken?

Terug naar navigatie - 6.4 Jeugd - Wat willen we bereiken?

6.4.1 In het Land van Cuijk willen wij dat alle kinderen zich gezond, kansrijk en veilig kunnen ontwikkelen naar hun eigen plek in onze maatschappij.

Terug naar navigatie - 6.4 Jeugd - Wat willen we bereiken? - 6.4.1 In het Land van Cuijk willen wij dat alle kinderen zich gezond, kansrijk en veilig kunnen ontwikkelen naar hun eigen plek in onze maatschappij.

Omschrijving (toelichting)

Wij creëren met alle mensen om een kind heen samen het opgroeiklimaat waarin een kind tot bloei kan komen (‘it takes a village to raise a child’). Een opgroeiklimaat dat zich richt op een positieve gezondheid, veilige hechting, een sociaal netwerk, een veilige omgeving en het creëren van kansen. Alle kinderen kunnen hier hun talenten ontwikkelen, hun sociale contacten opdoen en van fantastisch onderwijs genieten. Dit alles vormt de sterke basis voor de jeugd als kansrijk begin van iedere levensloop en het vangnet in de welzijn- en zorgstructuur wanneer dat nodig is. Om dit te bereiken werken wij intensief samen met iedereen in de context van de jeugd aan onze gemeenschappelijke doelen (benoemd onder ‘prestatie-indicatoren’). 

Kwaliteit (toelichting)

  • In 2026 is er extra aanbod aan opvoedondersteuning gerealiseerd.
  • In 2026 wordt de pilot “Veerkrachtige overstap naar het middelbaar onderwijs” (mentale gezondheid groep 8) geëvalueerd en bij succes vervolgd bij maximaal 5 groepen.
  • Ouder- en jeugdparticipatie is vergroot.
  • Meer deelname aan sport, cultuur, vrijwilligerswerk en talentontwikkeling
  • Inclusiever: meer ‘samen’ (onderwijs, kinderopvang, vrijetijd), ongeacht verschillen
  • Meer kansen binnen het onderwijs (onderwijsvormen, begeleiding en aanbod)
  • Betere aansluiting op de arbeidsmarkt
  • In contact met elkaar en de maatschappij
  • Veilige wijk, school- en online omgeving
  • Minder jeugdigen zijn afhankelijk van jeugdhulp
  • In alle uitvoerende teams van het Sociaal Domein en Openbare Orde en Veiligheid is een heldere structuur van casus- en procesregie ingericht (naar het AVE-model (Aanpak Voorkoming Escalatie)).
  • Het protocol meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling is in de gemeentelijke organisatie herijkt en geïmplementeerd.  

Wat gaan we daarvoor doen?

6.5 Maatschappelijke ondersteuning

Wat willen we bereiken?

Terug naar navigatie - 6.5 Maatschappelijke ondersteuning - Wat willen we bereiken?

6.5.1 Een beschermd thuis in 2026 en het aantal dak- en thuisloze inwoners naar 0 in 2030.

Terug naar navigatie - 6.5 Maatschappelijke ondersteuning - Wat willen we bereiken? - 6.5.1 Een beschermd thuis in 2026 en het aantal dak- en thuisloze inwoners naar 0 in 2030.

Omschrijving (toelichting)

Mensen met een psychische kwetsbaarheid wonen zo veel mogelijk thuis, zijn hierbij zoveel mogelijk zelfredzaam en participeren naar vermogen. De zorg en ondersteuning die iemand hierbij nodig heeft, wordt in samenhang geboden en is herstel ondersteunend. Daar waar inwoners (tijdelijk) niet zelfstandig kunnen wonen, of het hen niet lukt om op eigen kracht te zorgen voor een dak boven het hoofd, zijn er voldoende passende (tijdelijke) opvangvarianten beschikbaar.

Kwaliteit (toelichting)

In 2026 gaan we inzetten op een publiekscampagne (Brabant Openhartig) om het taboe van (tijdelijke) psychische kwetsbaarheid te doorbreken en gelijkwaardig contact te creëren tussen mensen mét en zonder ervaring. Hiervoor komen minimaal 6.500 unieke inwoners uit Land van Cuijk binnen 3 maanden na lancering in aanraking met de campagne (online en offline).

Wat gaan we daarvoor doen?

6.5.2 We willen verder investeren in een sterke basis voor volwassenen.

Terug naar navigatie - 6.5 Maatschappelijke ondersteuning - Wat willen we bereiken? - 6.5.2 We willen verder investeren in een sterke basis voor volwassenen.

Omschrijving (toelichting)

We blijven inzetten op het realiseren van een sterke sociale basis voor onze volwassen inwoners en maken daarbij een beweging van genezen naar voorkomen. Samen met maatschappelijke partners investeren we in een integrale aanpak. Met de toenemende vergrijzing wordt op het terrein van de Wmo een preventieve aanpak nog belangrijker.  

Kwaliteit (toelichting)

We zorgen voor een sterke welzijnsbasis voor volwassenen. Hiermee versterken we de eigen kracht van inwoners. Om die reden willen we dat in 2026 het aantal voorzorgcirkels in de gemeente wederom zal groeien met tenminste 30 stuks. 

Wat gaan we daarvoor doen?

6.6. Gezondheidszorg

Gezondheidszorg

Terug naar navigatie - 6.6. Gezondheidszorg - Gezondheidszorg

Met dit beleid willen we alle inwoners gelijke kansen bieden om gezond op te groeien en gezond te leven en we willen er aan bijdragen dat het voor iedereen gemakkelijker is om voor een gezonde leefstijl te kiezen. We richten ons zowel op alle inwoners als op specifieke doelgroepen, o.a. jeugd en ouderen. 
We werken vanuit de gedachte van ‘positieve gezondheid’ met onze partners aan de beweging van curatieve zorg naar het voorkomen van zorg (preventie). Dit doen we via het Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA) en daarnaast via het Integraal Zorgakkoord (IZA).

Wat willen we bereiken?

Terug naar navigatie - 6.6. Gezondheidszorg - Wat willen we bereiken?

6.6.1 We werken verder aan de doelen uit de Gezondheidsnota Land van Cuijk (2022 -2026)

Terug naar navigatie - 6.6. Gezondheidszorg - Wat willen we bereiken? - 6.6.1 We werken verder aan de doelen uit de Gezondheidsnota Land van Cuijk (2022 -2026)

Omschrijving (toelichting)

De Gezondheidsnota is opgesteld aan de hand van de volgende drie hoofdthema’s: 

  1. Gezonde leefstijl: Gezond leven (thema’s: roken, alcohol- en middelengebruik, overgewicht en obesitas);
  2. Gezonde geest: Gezond voelen (thema’s: mentale gezondheid, eenzaamheid en dementie);
  3. Gezonde omgeving: Gezond wonen (thema gezonde omgeving).

Kwaliteit (toelichting)

Uit de toekomstige GGD-monitorgegevens blijkt conform de uitgangspunten voor een gezonde leefstijl in de vastgestelde nota “Gezond Land van Cuijk”, meer kinderen opgroeien in een rook-en tabaksvrije omgeving. Daarnaast is het aantal rokers, het aantal alcohol- en drugsgebruik onder jongeren en problematisch alcoholgebruik in zijn algemeenheid verder teruggedrongen en hebben minder inwoners overgewicht en obesitas. 

Wat gaan we daarvoor doen?

6.6.2 We investeren in de beweging ‘van genezen naar voorkomen’ via het Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA) en het Integraal Zorgakkoord (IZA).

Terug naar navigatie - 6.6. Gezondheidszorg - Wat willen we bereiken? - 6.6.2 We investeren in de beweging ‘van genezen naar voorkomen’ via het Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA) en het Integraal Zorgakkoord (IZA).

Omschrijving (toelichting)

Ook in 2026 gaan we door met het ontwikkelen van onze doelen uit het GALA en IZA. Het GALA is een lokaal plan voor de gemeente Land van Cuijk. Het IZA bestaat uit een regioplan met regio Brabant Noordoost (plus Bommelerwaard), uitgewerkt in een Regionaal programma IZA gemeenten RNOBB. Daarnaast nemen we als gemeente Land van Cuijk deel aan het IZA transformatieplan MooiMaasvallei. 

Kwaliteit (toelichting)

We voeren de regionale afspraken uit die in het kader van IZA zijn gemaakt in het goedgekeurde Transformatieplan MooiMaasvallei. 

Via een periodieke voortgangsmonitor worden we geïnformeerd de resultaten.  Uw raad zal via de gebruikelijke raadsinformatiebrieven hiervan op de hoogte worden gehouden.. 

Wat gaan we daarvoor doen?

6.7 Investeringen

Investeringen

Terug naar navigatie - 6.7 Investeringen - Investeringen
          Kapitaallasten
Jaar Programma Beleidsveld Omschrijving Investeringsbedrag 2026 2027 2028 2029 2030
2026 6. SOCIAAL DOMEIN 6.1 LEEFBAARHEID MFA Vierlingsbeek 2024-2027 813.000 2.080 21.210 170.650 169.285 167.920
2026 6. SOCIAAL DOMEIN 6.1 LEEFBAARHEID Trefpunt Velp 2026-2029 600.000 0 600 2.700 4.800 30.000
        1.413.000          

 

6.8 Verbonden partijen

Werkvoorzieningsschap Noordoost Brabant - bestuur

Terug naar navigatie - 6.8 Verbonden partijen - Werkvoorzieningsschap Noordoost Brabant - bestuur

Bijzondere ontwikkelingen en beleidsvoornemens 

Het Werkvoorzieningschap blijft met name vanuit drie invalshoeken beleid formuleren: 

  1. het Werkvoorzieningschap dient in overleg met gemeenten te zorgen dat de Wsw een plaats heeft in het gemeentelijk arbeidsmarktbeleid 
  2. het Werkvoorzieningschap dient als regisseur van de Wsw kaderstellend beleid te formuleren dat door IBN wordt uitgevoerd 
  3. het Werkvoorzieningschap dient een bijdrage te leveren aan het scheppen van voorwaarden die ervoor zorgen dat IBN toekomstbestendig is als uitvoeringsorganisatie Wsw

Er worden voor 2026 geen autonome ontwikkelingen voorzien die vragen om financiële compensatie door gemeenten. 

GGD Hart voor Brabant

Terug naar navigatie - 6.8 Verbonden partijen - GGD Hart voor Brabant

Bijzondere ontwikkelingen en beleidsvoornemens 

De GGD legt in 2026 de focus op onder meer: 

  • De transitie van zorg naar gezondheid. Hierbij heeft de GGD ook specifieke aandacht voor de maatschappelijke weerbaarheid van inwoners. Het doel hiervan is dat inwoners beter zijn voorbereid op een (dreigende) crisis of oorlog. 
  • De GGD heeft in 2026 een Vaccinatie Expertise Centrum (VEC), dat de centrale plek is waar inwoners, professionals en partners digitaal en fysiek terecht kunnen voor informatie en vragen over vaccinaties en natuurlijk voor het zetten van vaccinaties. 
  • We hebben inzicht in de gezondheidseffecten van klimaatverandering die specifiek onze regio raken en dragen zorg voor verspreiding van deze kennis en inbedding van mogelijke interventies. 
  • De GGD Hart voor Brabant bouwt in 2026 verder aan het toekomstbestendig en financieel fit worden van de organisatie.

Kleinschalig Collectief Vervoer Brabant Noordoost

Terug naar navigatie - 6.8 Verbonden partijen - Kleinschalig Collectief Vervoer Brabant Noordoost

Bijzondere ontwikkelingen en beleidsvoornemens 

Het sociaal-recreatieve doelgroepenvervoer, voor mensen met een mobiliteitsbeperking, draagt bij aan de zelfredzaamheid van gebruikers en hun mogelijkheden om maatschappelijk actief te zijn. De regio Noordoost-Brabant vindt het belangrijk dat aanvullende voorzieningen op het reguliere openbaar vervoer behouden blijven. Er moet altijd een vangnet beschikbaar zijn voor kwetsbare groepen waarvoor geen alternatief voorhanden is. Maar er moet wel voldoende grip blijven op de kosten, effectiviteit en efficiency ervan. De demografische ontwikkelingen, met name de vergrijzing, zorgen ervoor dat het gebruik van het Wmo-vervoer verder zal toenemen. Mensen blijven mentaal langer actief en zullen door hun fysieke beperkingen steeds meer een beroep doen op vervoersvoorzieningen.
Met een gezamenlijke ambitie met de provincie wordt, vanuit ieders verantwoordelijkheid, werk gemaakt van gedeelde mobiliteit, waarbij wij streven naar;
•    Een passend vervoersaanbod voor iedereen;
•    Een gecombineerde aanpak met ruimte voor integrale oplossingen, zoals bijvoorbeeld een flexibeler indicatiestelling;
•    Een beheersbaar systeem voor het vervoer.

De laatste wijziging van de GR Kleinschalig Collectief Vervoer Brabant Noordoost dateert van 1 januari 2004 met 14 deelnemende gemeenten en de provincie. In de tussentijd hebben diverse herindelingen plaatsgevonden en is het aantal deelnemende gemeenten gereduceerd naar zes. De huidige regeling is met het kleine aantal deelnemers dan ook een ingewikkelde constructie die onnodige zwaar is. Het algemeen bestuur heeft de wens geuit om te onderzoeken welke bestuursvorm het beste past bij de uitvoering van de wettelijke taak van de gemeenten betreffende het Wmo-vervoer. Er zal deskundig advies ingewonnen worden om te bepalen welke vorm het beste past bij het samenwerkingsverband KCV Brabant Noordoost. 

Regionale ambulancevoorziening Brabant Midden-West-Noord

Terug naar navigatie - 6.8 Verbonden partijen - Regionale ambulancevoorziening Brabant Midden-West-Noord

Bijzondere ontwikkelingen en beleidsvoornemens

De Ambulancewet van 2021 regelt dat het ministerie inhoudelijk verantwoordelijk is voor het ambulancevervoer en dat de zorgverzekeraars verantwoordelijk zijn voor de financiering. De Regionale Ambulance Voorziening Brabant Midden-West-Noord (RAV) is als rechtsvorm nog steeds een Gemeenschappelijke regeling (GR). De toekomstvisie van de RAV, vastgelegd in het Meerjarenplan 2022-2025, sluit aan bij de landelijke ontwikkelingen rondom zorgdifferentiatie en zorgcoördinatie. Bij alles staat de juiste zorg voor de patiënt centraal. De kwaliteit van de hulpverlening wordt continue bewaakt. Daarnaast is veel aandacht voor het werven en scholen van voldoende geschikt personeel en voor duurzame inzetbaarheid van personeel. 

6.9 Beleidskaders

Toelichting aanzienlijke verschillen saldo begroting 2026-begroting 2025

Terug naar navigatie - 6. Sociaal domein - Toelichting aanzienlijke verschillen saldo begroting 2026-begroting 2025

Het saldo van programma 6 is in de begroting 2026 € 4.330.000 nadeliger dan het saldo van de begroting 2025. Aanzienlijke verschillen van > € 500.000 worden hieronder toegelicht.

 

Onderwerp Omschrijving Voor- of nadeel Bedrag
Jeugd Conform de perspectiefnota 2026 is de Z.I.N. Jeugd geïndexeerd Nadeel 1.200
Jeugd Conform de perspectiefnota 2025  is toename Z.I.N. jeugd alleen voor 2025 begroot Voordeel 1.700
W.M.O. Conform de perspectiefnota 2026 is de Z.I.N. WMO geïndexeerd Nadeel 1.000
Onttrekking reserve De beschikking over reserve kansrijk opgroeien is in 2025 per abuis begroot in programma 4 ipv programma 6. Dit wordt bij de decemberrapportage gecorrigeerd voor 2025. In 2026 is dit in het juiste programma begroot.  Voordeel 565

Personeel

 

Conform de moties en amendementen op de perspectiefnota 2026 is de formatie uitgebreid. De toerekening van de personeelslasten wordt bij elke begroting geactualiseerd en toegerekend aan de beleidsvelden. Dit heeft geen gevolgen voor het begrotingssaldo, maar de actualisatie zorgt wel voor een afwijking in het vergelijk tussen de jaren.  Nadeel 2.765