7. Milieu

Gemeenten hebben drie zorgplichten vanuit de Wet milieubeheer en de Waterwet:

• De zorgplicht voor inzameling en transport van stedelijk afvalwater.
• De zorgplicht voor doelmatige inzameling en verwerking van afvloeiend hemelwater.
• De zorgplicht voor het grondwater.

We streven naar een doelmatige invulling van deze zorgplichten tegen  de laagst maatschappelijk kosten bij geringste  milieubelasting.

We hebben een wettelijke zorgplicht om huishoudelijk afval gescheiden in te zamelen. De gemeente Land van Cuijk heeft deze taak per 1 januari 2022 overgenomen van de Gemeenschappelijke Regeling Afvalinzameling Land van Cuijk en Boekel. De activiteiten worden deels bepaald door uitvoering van Europese, landelijke en provinciale regelgeving, deels door lokaal of regionaal ontworpen en vastgesteld beleid of de politieke intentie daartoe. Naast de inzameling van huishoudelijk afval aan huis behoren onder andere de verwerking van afval, de exploitatie van de milieustraten, glasinzameling, inzameling van bruin- en witgoed en Klein Chemisch Afval, inclusief communicatie en voorlichting, tot de vaste taken. Daarnaast worden maatregelen genomen ter voorkoming en bestrijding van zwerfafval en dumpingen. Met deze brede aanpak willen we het aantal dumpingen, het onjuist aanbieden van huisvuil en verspreiden van zwerfafval zo veel mogelijk beperken. Bij het bepalen van de tarieven willen we zoveel mogelijk het uitgangspunt hanteren dat de vervuiler betaalt. 

We streven naar het  duurzaam bereikbaar maken van en behouden van voorzieningen in dorpen. We hebben de bestaande situatie onderzocht, knelpunten geïnventariseerd, mogelijkheden om deze op te lossen onderzocht of als dat niet kan, te verkleinen. De resultaten van de onderzoeken is als basis gebruikt voor het mobiliteitsplan en de concrete resultaten zullen worden meegenomen in het uitvoeringsplan mobiliteit dat in 2024 wordt vastgesteld. In het mobiliteitsplan is ook gekeken naar alternatieve  vormen van vervoer en gedragsverandering.  
Bereikbaarheid maakt in samenhang deel uit van onze ruimtelijke opgave. In het mobiliteitsplan is beschreven hoe we duurzaam bereikbaar willen bereiken en waarop we inzetten als gemeente, ook in relatie tot de regio.

Bedrijventerreinen zijn een belangrijke motor voor onze economie. Ze zorgen voor werkgelegenheid zoals beschreven is in het hoofdstuk economie, maar er wordt ook veel energie gebruikt op bedrijventerreinen. Bij het hoofdstuk milieu willen we ingaan op het verduurzamen van onze bestaande bedrijventerreinen. Dit doen we samen met de Industriële Kring Land van Cuijk en Noord-Limburg, Hoofdbedrijventerreinvereniging Land van Cuijk en Noord-Limburg, Stichting Duurzaam Bedrijven Overleg Land van Cuijk en Noord-Limburg, gemeenten Land van Cuijk, Gennep en Bergen. Samen gaan we een Green Deal sluiten voor 2022 – 2025. Deze partijen hebben eensluidende ambities en opdrachten op het gebied van duurzaamheid en klimaatbestendigheid en zijn voornemens afspraken te maken om daar waar mogelijk hier gezamenlijk invulling aan te geven. 

We maken vaart met de duurzaamheidsplannen en het opstellen van een meerjarige duurzaamheidsvisie die recht doet aan de ambities van Land van Cuijk.  De doelstelling is een klimaatneutrale gemeente in 2045.  

Een gemeente met voldoende natuur (ofwel groen) zorgt voor een prettig en gezond leef- en woonklimaat voor haar inwoners.  De gemeente Land van Cuijk heeft mooie natuurgebieden, unieke landschappen en veel (natuurlijk) groen. Door onder andere klimaatverandering en druk vanuit onze woon- en werkomgeving zullen we extra inspanningen moeten verrichten om onze groene, natuurlijke omgeving te behouden en te versterken . We zorgen daarom voor groene groei binnenstedelijk en in het buitengebied vanuit een integrale benadering (gezondheid, klimaat, energie, landbouw en natuur) en leggen hiermee de basis voor een nieuwe balans in het landelijk gebied.

Energiebesparing is de basis van de energietransitie. We zetten in op het stimuleren van energiebesparing  door onze inwoners en het isoleren van alle woningen. We hebben samen met andere gemeenten ons eigen digitale energieloket: Brabant Woont Slim. Hier kunnen inwoners onafhankelijk advies krijgen over energiebesparing en verduurzaming van de woning. Ook bieden we gratis energiespreekuren in de bibliotheken aan die goed bezocht worden. We  blijven energiecafés organiseren en pakken energiearmoede aan.  Tevens blijven we particulieren en (sport)verenigingen aantrekkelijke duurzaamheidsleningen aanbieden om de woningen en verenigingsgebouwen te verduurzamen. 

Transitie naar circulair huishoudelijk afvalbeheer, hierbij zijn preventie en inzamelen van zuivere afvalstoffen belangrijks pijlers. 

Samen met externe partners en overheden verbeteren we de klimaatbestendigheid van het Land van Cuijk. 

We willen een leefomgeving creëren die uitnodigt tot een gezonde levensstijl en die bijdraagt aan het bevorderen van de gezondheid. In 2023 is het aanhoudingsbesluit Wet geurhinder en veehouderij vastgesteld als voorbereiding op een nieuwe geurverordening. 

Land van Cuijk heeft het Schone Lucht Akkoord ondertekend. We gaan dit uitwerken  in een plan van aanpak. Hierin maken we onderscheid in de verschillende beleidsterreinen, waaronder bijvoorbeeld houtstook, duurzame mobiliteit en geuroverlast. Door deelname dragen we bij aan de doelstelling om de negatieve gezondheidseffecten van luchtverontreiniging, gemeten in verloren levensjaren  met 50% verminderd te hebben in 2030.

In een gezonde, groene omgeving is het rijk wonen, werken en recreëren. We verbinden natuurgebieden tussen Maasheggen aan de oostzijde en de hogere gebieden aan de westzijde, beschermen de groenblauwe zones en leggen meer natuur aan in het buitengebied, zorgen voor meer biodiversiteit en herstellen oude landschappen. Hiermee creëren we ook kansen voor de transitie van het agrarisch landschap. We geven prioriteit aan natuurontwikkeling, waaronder de aanleg van ecologische verbindingszones (EVZ), herstel van biodiversiteit, natuurbehoud, integraal bomenbeleid en gebiedsgerichte natuurontwikkeling (Verborgen Raamvallei, Unesco Maasheggen en Geopark Peelhorst en Maasvallei o.a.).

Met warmteplannen willen we stap voor stap onze kernen van het aardgas afhalen. Samen met inwoners gaan we alternatieve bronnen kiezen en innovatieve technieken onderzoeken en waar mogelijk toepassen. Hierbij kijken we ook nadrukkelijk naar de samenwerking met het bedrijfsleven, woningbouwcorporaties, energiecorporaties en andere overheden.