De definitie van het begrip risico is een gebeurtenis die een negatief of positief effect heeft op het bereiken van de organisatiedoelstellingen. Elke soort en vorm van bedrijfsactiviteit, iedere kans of wijziging in de overheidsbranche brengt onzekerheden met zich. Zonder het nemen van risico’s bestaat ook geen basis voor het bereiken van doelstellingen.
Er wordt onderscheid gemaakt tussen risico’s die voor alle gemeenten gelden en specifiek risico’s voor de nieuwe gemeente Land van Cuijk. Bij het opstellen van de begroting 2022 was er nog onvoldoende zicht op het effect van de mogelijke risico's voor de nieuwe gemeente Land van Cuijk. Daarom is het voor nu niet relevant om daar terugkoppeling op te geven. In de begroting 2023 heeft een eerste actualisatie/inventarisatie plaatsgevonden. Voor de begroting 2024 wordt een risicomanagementproces ingericht waarbij de risicogevoeligheid van de organisatie wordt bepaald door drie samenhangende variabelen:
- Hoe materieel is het potentieel gevolg van een risico?
- Wat is de kans dat één of meer risicogebeurtenissen zich voordoen?
- In welke mate is de organisatie in staat het optreden van het risico te voorkomen of de gevolgen hiervan te beperken?
Om het weerstandsvermogen te kunnen beoordelen, is naast de weerstandscapaciteit ook inzicht nodig in de omvang van de risico’s waarmee geen rekening is gehouden en waarvoor geen verzekeringen zijn afgesloten. Een risico is het gevaar van het ontstaan van schade of verlies door interne of externe omstandigheden. Hier worden die risico`s bedoeld waarvan de financiële omvang (nog) niet of slechts bij benadering bepaald kan worden en waarvan het niet zeker is of, en zo ja, wanneer het risico zich voordoet. De kans dat de risico’s zich gelijktijdig voordoen is klein. Mede daardoor is bij elk risico zo goed mogelijk geprobeerd aan te geven welk financieel gevolg dat risico kan inhouden. Ook is er een inschatting gemaakt van de kans dat het risico zich voordoet. De omvang van het risico is dan te berekenen door het geraamd bedrag te vermenigvuldigen met de risicokans (risico = kans x gevolg).
Inschatting kans dat risico voordoet:
Classificatie Range
Laag risico 1-30%
Gemiddeld risico 30-60%
Hoog risico 60-99%
Risico's algemeen
De maatschappij kenmerkt zich door onzekere ontwikkelingen op het gebied van Covid-19, de oorlog in Oekraïne, het krapte op de arbeidsmarkt en de klimaatverandering. Deze onzekerheden hebben onder andere directe invloed op energiekosten, inflatiecijfers en de kosten van arbeid. De gemeente Land van Cuijk wil incidentele uitschieters op structureel beleid die door deze ontwikkelingen ontstaan opvangen vanuit de weerstandscapaciteit. Hiermee wordt het reguliere beleid niet direct beïnvloed door (tijdelijke) onzekere ontwikkelingen en blijven we financieel wendbaar. Hiervoor is het belangrijk hiervoor een bedrag mee te nemen in de risicoberekening van € 10 mln euro met een hoge kans dat deze kosten zich voor zullen doen (80%).
Juridische risico's gemeente Land van Cuijk
De gemeente Land van Cuijk heeft een aantal juridische risico's. De omvang van het mogelijke risico is afhankelijk van het verloop van de rechtszaak en in sommige casussen nog ongewis. Er wordt volstaan met een korte toelichting op de lopende casussen waar een significant risico kan ontstaan. In totaal zal hiervoor hiervoor een bedrag mee te nemen in de risicoberekening van € 2 mln euro met een gemiddelde kans dat deze kosten zich voor zullen doen (45%).
Daarnaast is de gemeente Land van Cuijk als opvolger van de gemeente Grave aansprakelijk voor de schade die de Scheepswerf Grave heeft geleden. De rechter heeft in het verleden bepaald dat de gemeente onrechtmatig heeft gehandeld richting de scheepswerf. De uitspraak is inmiddels onherroepelijk, wel dient de omvang van de schade nog te worden bepaald. Deskundigen zijn namens de curator van de scheepswerf de schade aan het bepalen waarna de gemeente gedagvaard zal worden. Tot die tijd is het niet mogelijk een betrouwbare inschatting te maken van de hoogte van de claim.
Risico's uitvoering beleid
De reguliere taken van de gemeente brengen risico's met zich mee. In het nog op te stellen risicomanagementsysteem zullen deze risico's nader in beeld worden gebracht en kunnen maatregelen worden geïmplementeerd om deze risico's indien nodig te mitigeren. Vooralsnog is uit voorzichtigheid een bedrag opgenomen in de risicoberekening van 3% van de totale begroting. Ervan uitgaande dat de juridische risico's en de algemene risico's reeds hiervoor zijn meegenomen.
De volgende risico's worden in ieder geval gesignaleerd:
Grondexploitatie
Met betrekking tot een analyse van de grondexploitatie verwijzen wij naar de paragraaf Grondbeleid.
Stikstofbesluit
De ontwikkelingen tav het stikstofvraagstuk kunnen aanzienlijke gevolgen hebben voor de uitvoering van bouwprojecten. Dit kan leiden tot vertragingen binnen de uitvoering van gemeentelijke projecten (grondexploitatie) maar ook binnen de particuliere sector. In deze laatste situaties zullen de legesopbrengsten omgevingsvergunningen geraakt worden en (tijdelijk) dalen.
Risico’s op eigendommen
De risico’s op eigendommen zijn beperkt door het afsluiten van brand- en stormverzekeringen. Daarnaast voeren wij bij onze eigendommen planmatig beheer en onderhoud uit, dit op basis van beheerplannen en inspecties. De hiertoe benodigde budgetten zijn opgenomen in de jaarlijkse begroting. Bij eventuele schade-uitkeringen en bepaalde natuurverschijnselen hebben we te maken met eigen risico.
Cyberincidenten
Onze gemeente is een informatie verwerkende en informatie producerende organisatie, midden in de informatie- en netwerksamenleving. Uit het dreigingsbeeld van de Informatiebeveiligingsdienst (IBD) blijkt dat het risico op cyberincidenten reëel blijft, waardoor het noodzakelijk is om maatregelen te blijven nemen om het niveau van informatiebeveiliging te verhogen. Want cyberincidenten hebben impact en kunnen leiden tot reputatie- en imagoschade. Ook heeft de gemeente Land van Cuijk waardevolle informatie die verloren kan gaan of kan ze schade lijden als deze informatie niet meer beschikbaar is. Deze schade blijft mogelijk niet beperkt tot onze organisatie, maar kan ook burgers, ondernemers en andere organisaties raken.
Samenvatting risico's
Omschrijving |
Bedrag |
Classificatie |
Kans |
Bedrag |
Risico's algemeen |
10.000 |
Hoog |
80% |
8.000 |
Risico's uitvoering beleid |
272.000 |
Laag |
5% |
13.600 |
Juridische risico's |
2.000 |
Midden |
45% |
900 |
Totaal |
|
|
|
22.500 |